4 tips om met licht je humeur en prestaties te verbeteren 

Deze blog legt uit hoe licht je humeur en prestaties beïnvloedt en leert je hoe je een effectief lichtplan kan maken. Na het lezen van de 4 tips over lichtsterkte, inrichting en het kiezen van lampen en lichtbronnen, ben je in staat om je humeur en je prestaties te verbeteren met licht. 

_{Spring naar:}
Waarom licht zoveel effect heeft op ons
Hoe licht verbonden is aan je humeur, gezondheid en productiviteit
Zorg voor genoeg licht
Drie soorten verlichting
Zo maak je een lichtplan
Kies de juiste lamp
Kies de juiste lichtbron
Korte samenvatting

Pin om later te lezen:
  

Of luister naar deze blog:

Waarom licht zoveel effect heeft op ons

Beeld je in dat je op een zonnige dag buiten aan het wandelen bent. En beeld je nu in dat je thuiszit met de lampen uit tijdens een grijze, bewolkte dag. Hoewel we het allemaal ervaren, zijn er maar weinig mensen zich bewust van het effect van licht op hun humeur en prestaties. Een onderzoek in 2002 legt uit waarom licht zo’n effect heeft. Ze troffen naast de kegels en staafjes ook een derde soort receptor in ogen aan. Die absorbeert licht, zendt het naar een gedeelte van het brein dat ons bioritme en biologische klok regelt en beïnvloedt op die manier de afgifte van serotonine (het vitaliteitshormoon), melatonine (het slaaphormoon) en cortisol (het stresshormoon). Door te manipuleren tot hoeveel licht onze ogen toegang hebben, kunnen we veranderen hoe we ons voelen.

Hoe licht verbonden is aan je humeur, gezondheid en productiviteit

Meerdere onderzoeken bewezen dat daglicht onze psychische gezondheid en productiviteit verbetert. Voor mensen die ver ten noorden van de evenaar leven, zorgt het weinige daglicht in de winter ervoor dat ze zich depressief en moe voelen. Dit geldt ook een beetje voor mij, trouwens. Een wandeling buiten doet wonderen voor hun humeur en energielevel vanwege het licht in hun ogen en de aanmaak van vitamine D in hun huid. Volgens datzelfde onderzoek zorgt daglicht via ramen ook voor een beter humeur, gezondheid en productiviteit. Daarom is het altijd slim om een zitplek dicht bij het raam te kiezen – of je nou in een bar, op kantoor of thuis bent.

Het onderzoek waarschuwt wel voor vervelende weerspiegelingen op je telefoon-, tv- of computerscherm: ga niet dicht bij het raam zitten wanneer er geen raambekleding is, want zulke weerspiegelingen zijn slecht voor ons humeur.

Het is in ieder geval goed om te weten dat niet alleen daglicht en zonlicht ons meer energie geeft via de receptoren in onze ogen. Kunstlicht werkt ook! Hieronder lees je tips voor het maken van een effectief lichtplan dat je humeur kan verbeteren en je energie kan versterken.

Zorg voor genoeg licht

Wetenschappers ontdekten dat niet genoeg licht of blootstelling aan ongepast licht het standaard bioritme kan ontregelen. En dat dat slecht is voor prestaties, veiligheid en gezondheid. Een tekort aan licht is slecht voor ons, zowel overdag als ‘s avonds. Meer indirecte verlichting (gereflecteerd via de muren) en de juiste kleur zorgt voor een beter humeur, zelfs in landen waar men aan winterdepressie lijdt. Te donkere ruimtes zijn het slechtst voor ons humeur, maar te fel licht is ook niet goed. Belangrijk is dat je genoeg verlichting hebt voor de taak die je aan het doen bent. Daarom moet je drie lichttypes onderscheiden op basis van hun taak.

 Drie soorten verlichting

• Algemene verlichting: Dit zijn de lampen die het daglicht vervangen wanneer dat er niet is. Je zou comfortabel moeten kunnen bewegen door de rimte en bijvoorbeeld kunnen schoonmaken zonder tegen meubels aan te botsen. Je hebt uniform, schaduwvrij licht met maximale spreiding nodig.
• Taakverlichting: Deze lampen concentreren het licht op een bepaalde plek waar een specifieke activiteit plaatsvindt, zoals bureaulampen, leeslampen, keukenverlichting en spiegellampen.
• Sfeerverlichting en lampen die accentueren: Lampen of (elektrische) kaarsen zorgen voor een gezellige sfeer door mooie dingen te accentueren, lelijke dingen te verhullen, hele donkere plekken op te lichten of zelf als kunst te dienen. Denk aan schilderijverlichting, decoratieve ledstrips en tafellampen.

Maak een lichtplan

Om een goed lichtplan te maken dat je humeur behoudt en je werkprestaties verbetert, moet je jezelf drie vragen stellen:

1. Welke taken voer je waar uit in de ruimte?
2. Welk type verlichting heb je waar nodig?
3. Waar zijn de aansluitingen, zoals lichtschakelaars, stopcontacten en stroompunten?

Teken in wat voor lamp je waar gaat plaatsen. Houd deze volgorde aan: eerst taakverlichting, dan sfeerverlichting, dan algemene verlichting.

Let op: je hebt meer lichtbronnen nodig dan je denkt. IKEA raadt aan om in een huiskamer 7 tot 10 lichtbronnen te gebruiken, afhankelijk van de grootte van de ruimte.

Kies de juiste lamp

1. Men gebruikt vaak plafondlampen, kroonluchters en plafondrails voor algemene verlichting. Sommige mensen, zoals ik, gebruiken ook staande vloerlampen die gedimd of versterkt kunnen worden.
2. Taakverlichting kan bereikt worden met bureaulampen, leeslampen, led-strips, spotjes, paneelverlichting en (geïntegreerde) kastverlichting.
3. Sfeerverlichting creëer je met tafellampen, muurlampen, (led-)kaarsen, lichtsnoeren en schilderijverlichting.

Natuurlijk kan je er altijd voor kiezen om een dimmer, bewegingsensor of (wifi) afstandsbediening toe te voegen. Je kunt een bepaalde tijd instellen via een stekkerklok, wake-up light of een moderne wifi app, zoals TRADFRI. Het is handig om hiervoor te kiezen voordat je een lamp en een lichtbron gaat uitzoeken, omdat niet alle lampen en lichtbronnen met alle afstandsbedieningen en lichtknopjes werken.

Kies de juiste lichtbron

Natuurlijk kies je altijd voor LED, want daarmee bespaar je wel 85% aan stroom. Ledlampen gaan 10 tot 20 jaar mee.

1. Check de fittingen van je lampen , zoals E14 (kleine fitting), E27 (grote fitting) of pinfittingen (G4, G9, GU10, GU4, GU5.3 en GX53).
2. Kies een doorzichtige of opale lamp – Doorzichtige lampen zorgen voor contrast en opale lampen verdelen het licht. Doorzichtige lampen gebruik je vaak in tafellampen of vloerlampen om een bepaalde plek te verlichten of in combinatie met een lampenkap die een patroon op de muur creëert. Je gebruikt opale lampen wanneer je het licht beter wilt verdelen. Let dus op het type verlichting waartoe de lamp behoort.
3. Kies hoeveel licht je ledlamp moet afgeven (luminous flux, gemeten in lumen). Voor denktaken (zoals de financiële adminstratie) en leeslampen hebben oudere mensen meer licht nodig (Knez & Kers, 2000). Lagere lichtsterkte (bijv. 120 lm), lagere kleurtemperatuur of  ‘warmer’ licht en een oranje kleur creëren een gezellige sfeer (Kuijsters, De Ruyter & Heynderickx, 2015). Deze gezellige sfeer is effectiever in het kalmeren van onrustige bejaarden dan een neutrale sfeer; de fysieke test gaf meer plezier en minder opwinding aan (Kuijsters, De Ruyter & Heynderickx, 2015).
4. Kies de kleurtemperatuur (gemeten in Kelvin). ‘Warm wit’ (2700 K) correspondeert met de vroegere gloeilampen. De kleur wordt vaak gekozen voor sfeerverlichting, omdat het gezelligheid creëert. Voor taakverlichting is het goed om ‘koud wit’ (4000 K) of ‘daglicht’ (6200 K) te kiezen.
   Hoewel Ashavi, Shopian, Nor, Chuan & Bahri (2013) concludeerden dat er fysiek niet een perfecte kleurtemperatuur is dat werkt voor alle kantoormedewerkers, zagen ze wel dat men koel wit licht het meest comfortabel vond en de meeste voorkeur hadden voor de kleur daglicht. Mensen die in warm wit licht werken zijn het meest alert, terwijl ze het snelste typen onder koel wit licht.
   Wat ik heel typisch vind, is dat leeftijd en geslacht nogal uitmaken in de voorkeur voor kleurtemperatuur. Jonge mensen (rond de 23) blijven zich het fijnst voelen wanneer ze taken doen onder koel wit licht, terwijl ouderen (rond de 65) zich het fijnst blijven voelen onder warm wit licht (Knez & Kers, 2000). Mannen presteren het beste in korte termijngeheugen en probleemoplossing onder warm en koel wit licht, terwijl vrouwen beter presteren in kunstlicht met de daglicht-kleur (Knez, 1995). Bovendien zorgt taken doen onder warm licht (3000 K) voor een slechter humeur bi vrouwen, terwijl hetzelfde geldt voor koud blauw licht (4000 K) bij mannen (Knez, 1998).
   Dus ben je jong of vrouw, kies dan een lichtbron met hoge Kelvin voor je taakverlichting en ben je oud of man, kies dan voor een lichtbron met lage Kelvin voor je taakverlichting.

Hoe je je humeur en prestaties verbetert met licht 

Alles kort samengevat:

1. Zorg voor genoeg licht. Je kan beter teveel licht hebben dan te weinig.
2. Baseer je lichtplan op jouw persoonlijke activiteiten en interieurelementen.
3. Kies de juiste lamp
4. Kies de juiste lichtbron

Ik hoop dat je nu alle informatie hebt om het perfecte lichtplan te maken en te implementeren dat in al je behoeften voorziet. Als je nog vragen hebt of je lichtplan of foto’s van thuis wil delen via de comments hieronder, graag!
Denk je dat deze informatie je later nog van pas kan komen, sla deze pagina dan op in je favorieten of pin een van de onderstaande plaatje op Pinterest.

Wellicht ook interessant voor jou: